Đo lường hiệu quả chống ồn ô tô theo SAE J1400/ISO 5128

• SAE J1400 – đánh giá khả năng chặn âm của vật liệu.
• ISO 5128 – đánh giá mức tiếng ồn trong cabin khi xe vận hành.

I. Vì sao cần đo lường hiệu quả chống ồn?

• Giảm mệt mỏi khi đi đường dài.
• Nâng tầm trải nghiệm, ngang với xe hạng cao hơn.
• Tăng giá trị bán lại của xe.

• Garage/dịch vụ: có bằng chứng thuyết phục khách hàng, so sánh trước–sau bằng con số cụ thể.
• Nhà máy sản xuất: đạt NVH target cạnh tranh, chứng minh tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế.

II. Tiêu chuẩn SAE J1400 – Transmission Loss (TL) của vật liệu

1. Định nghĩa & nguyên lý

• SAE J1400: “Measurement of Sound Transmission Loss of Materials”.
• Transmission Loss (TL) = mức chênh lệch dB giữa âm thanh phát ra và truyền qua vật liệu.
• Nói cách khác: TL càng cao → vật liệu càng chặn âm tốt.

2. Quy trình đo trong phòng lab

• Mẫu vật liệu đặt giữa hai phòng cách âm.
• Phát âm từ một bên (100–4000 Hz).
• Đo mức truyền qua sang phòng kia.
• Kết quả thể hiện bằng biểu đồ TL (dB theo tần số).

3. Ý nghĩa kết quả

• TL cao ở dải tần nào → vật liệu hiệu quả ở dải đó.
• Ví dụ: MLV dày 2 mm có thể đạt TL ~25 dB ở 1000 Hz.
• CLD (Butyl) chủ yếu giảm rung panel, nên TL không cao bằng MLV.
• Foam tách-ly giúp MLV phát huy hiệu quả, nhưng bản thân foam TL thấp.

4. Ứng dụng

• Garage/chủ xe: có thể kiểm chứng quảng cáo vật liệu – tránh “dán cho đẹp”.
• Nhà máy: chọn NVH package tối ưu (MLV, composite, foam) để đạt cabin noise target.

III. Tiêu chuẩn ISO 5128 – Cabin noise measurement

1. Định nghĩa & nguyên lý

• ISO 5128:2023: “Measurement of noise inside motor vehicles”.
• Đo mức tiếng ồn thực tế trong cabin khi xe vận hành.
• Micro đặt tại tai người lái và hành khách.

2. Quy trình đo trên xe

• Xe nổ máy không tải: đo tiếng máy cơ bản.
• Chạy ở tốc độ cố định: 40, 60, 80, 100 km/h.
• Điều kiện khác: tăng tốc, đường xấu, trời mưa.

3. Ý nghĩa kết quả

• Đưa ra mức dB(A) trong cabin.
• Ví dụ: trước khi xử lý, cabin = 72 dB @ 80 km/h; sau xử lý còn 67 dB.
• Với xe sang, cabin noise thường mục tiêu < 65 dB @ 100 km/h.

Hình ảnh chỉ mang tính chất minh hoạ

4. Ứng dụng

• Garage: dễ minh họa bằng biểu đồ trước–sau.
• Nhà máy: đặt NVH target, so sánh với đối thủ, điều chỉnh gói vật liệu.

IV. Mối quan hệ giữa SAE J1400 & ISO 5128

• SAE J1400 = đo tính chất vật liệu riêng lẻ (trong phòng lab).
• ISO 5128 = đo tổng thể xe trong điều kiện vận hành thực tế.

V. Case study minh chứng

• Garage/dịch vụ: Một sedan hạng C được xử lý gầm & cửa bằng Butyl + MLV + Foam.
  • Trước xử lý: cabin 72 dB @ 80 km/h.
  • Sau xử lý: cabin 67 dB.
  • Cảm nhận: nói chuyện trong xe dễ dàng, lái cao tốc đỡ ù tai.
• Nhà máy sản xuất: Một hãng xe điện Việt Nam áp dụng NVH foam giãn nở + dash mat firewall.
  • Cabin noise đạt 63 dB @ 100 km/h (ISO 5128).
  • Mức này tương đương nhiều mẫu xe cao cấp quốc tế.

VI. Lưu ý khi áp dụng đo lường

• Garage:
  • Có thể dùng micro chuyên dụng hoặc ứng dụng smartphone để đo trước–sau.
  • Lưu ý: chỉ so sánh trên cùng một xe, không so sánh giữa xe khác nhau.
• Nhà máy:
  • Sử dụng phòng lab NVH, thiết bị đạt chuẩn quốc tế.
  • Chú ý điều kiện thử nghiệm (đường, tốc độ, tải trọng) để dữ liệu chuẩn xác.

• SAE J1400 = đo khả năng chặn âm của vật liệu trong lab.
• ISO 5128 = đo mức tiếng ồn trong cabin khi vận hành.
• Garage/dịch vụ chăm sóc: dùng số liệu trước–sau để tăng niềm tin khách hàng.
• Nhà máy sản xuất, lắp ráp: dùng để chuẩn hóa NVH target và chứng minh chất lượng.